KNX-systeem en energiemonitoring zorgen voor besparingen en meer comfort en veiligheid.
De Nederlandse woningbouwcorporatie Woonborg bouwde 36 nieuwe woningen in Nieuw-Roden, Drenthe, en 32 woningen in Haren, Groningen. Op het gebied van energie-efficiëntie werd niet alleen rekening gehouden met de verplichte BENG-norm, maar ook met de strengere NOM-norm (Nul-op-de-Meter). Om de huurders te helpen hun energieverbruik te verminderen, worden zij voorzien van LUXORliving, een op KNX gebaseerd smart home-systeem van Theben. Daarnaast geeft het IRIS monitoringsysteem van PureDomotica inzicht in de energieproductie en het energieverbruik. Zo worden de bewoners van de woningen zich meer bewust van hun energieverbruik en worden de energiebundels vaker nageleefd.
Het gebeurt vaak dat huurders van energieneutrale huizen aan het eind van het jaar een hoge elektriciteitsrekening krijgen. Misschien omdat ze een whirlpool hebben geïnstalleerd, of de verwarming op 24 graden staat met de ramen open. Woonborg wilde dit voorkomen en vertrouwt op NOM-woningen, waarvan er de afgelopen vijf jaar in totaal 117 zijn gebouwd. Warmtepomp, ventilatiesysteem, zonnepanelen, goede isolatie en het concept is compleet. Het bedrijf was ook op zoek naar een aanvullend systeem om bij te dragen aan een bewuster en lager energieverbruik.
Display geeft informatie over opwekking en verbruik
De huurders betalen naast de sociale huur een energieprestatievergoeding (EPV) aan Woonborg: zo kan het bedrijf een deel van de investering terugverdienen. Om in aanmerking te komen voor de EPV-regeling moeten verhuurders de energiezuinigheid van de NOM-woningen garanderen.
Woonborg liet PureDomotica het energieverbruik en de opbrengsten monitoren. Voor de EPV-regeling wordt het verbruik van de warmtepomp, het ventilatiesysteem, het warmwater en de netto opwekking van de PV-panelen gemeten. De gegevens worden verzameld door de energiemeters in de woningen en naar de cloud gestuurd. Bewoners kunnen op een display in de woning zien hoeveel ze hebben opgewekt, verbruikt en hoeveel van hun energievolume over is en hoe ze zich verhouden tot andere tijdsperioden.
Monitoringstool voor energieverbruik
“Een probleem met de NOM was dat de bewoners geen idee hadden van hun verbruik, maar wel een contract hadden voor een bepaald energievolume”, zegt Jan van Goor van Woonborg. “De onaangename verrassing kwam toen ze aan het eind van het jaar meer moesten betalen. Nu worden ze altijd geïnformeerd als er bijbetalingen aankomen.” Maar Woonborg wilde meer. In het huidige nieuwbouwproject kozen ze voor een extra systeem bestaande uit het LUXORliving SmartHome systeem en andere KNX-componenten van Theben.
Domotica maakt duurzame woningen duurzamer
Marco Weg van PureDomotica legt uit waarom. “Wij gebruiken sensoren en actoren van Theben om de systemen automatisch aan te sturen. Je zet de verlichting aan en uit en de jaloezieën gaan omhoog en omlaag. Het systeem is gebaseerd op een KNX-weerstation van Theben dat zes woningen tegelijk aanstuurt. Als een rookmelder afgaat, schakelt de ventilatie automatisch uit, gaan de jaloezieën omhoog en gaat het licht in de vluchtweg aan. Je vermindert niet alleen het energieverbruik, je wint ook meer comfort en veiligheid.”
Kwaliteit loont
Marco kent de waarde van kwaliteitscomponenten: “De kwaliteit van de componenten bepaalt de kwaliteit van de metingen en de woningautomatisering. Dat laatste bepaalt de tevredenheid van de huurders. Theben staat voor kwaliteit. Met LUXORliving kunnen we zoveel mogelijk energiebesparing en comfort realiseren met zo min mogelijk franje. Het is zo gebruiksvriendelijk dat zelfs oudere mensen ermee overweg kunnen. Met de KNX-componenten hebben we een vrije keuze aan toepassingen en kunnen we meer geavanceerde koppelingen maken.”
Van klik-klak naar iON druktoets
Voor Jan is het belangrijk dat de technologie betrouwbaar werkt en voordelen oplevert. “Tot op heden hebben we nog geen klachten gehoord. De technologie werkt, maar de bewoners merken er niets van. Ze gebruiken moderne druktoetsen in plaats van ouderwetse schakelaars. Door de monitoring is men zich bewuster geworden van het energieverbruik. Er zijn nauwelijks overschrijdingen en iedereen betaalt zonder mopperen de EPV.”
Een stap verder
Inmiddels heeft PureDomotica opdracht gekregen om nog eens 82 woningen uit te voeren volgens hetzelfde concept. Marco: “Hier gaan we ook de temperatuur per zone regelen, met behulp van de temperatuursensoren in de iON-druktoetsen van Theben. Bovendien kunnen wij fouten en afwijkingen in het warmtepompsysteem direct uitlezen. Hierdoor kunnen calamiteiten, onderhoud en administratie nog beter worden beheerd.”