Nu de energiemarkt zo onvoorspelbaar is, beschrijft Kurt Vemeylen hoe een intelligent systeem voor het beheer van het net en het zelf opgewekte stroomverbruik de facturen kan helpen reduceren.
De klimaatverandering heeft de wereld doen inzien dat het energieverbruik moet worden omgebogen naar het gebruik van hernieuwbare energiebronnen. In België heeft de regering dit aangepakt door premies aan te bieden om de installatie van zonnepanelen te bevorderen, maar dit was te duur en niet duurzaam op middellange termijn. Bovendien daalde de ROI (Return on Investment) van zonnepaneelinstallaties aanzienlijk toen de Raad van State het “terugdraaien” van elektriciteitsmeters, waarbij overtollige zelf opgewekte energie aan het net wordt teruggeleverd, verbood.
De Europese Unie wil zo snel mogelijk van de fossiele brandstof af. Het is al illegaal om een defecte olieketel te vervangen en nieuwe aansluitingen op het gasnet zullen na 2025 niet meer mogelijk zijn voor nieuwe gebouwen. Dit betekent dat de enige energiebron die overblijft elektriciteit zal zijn, vandaar de opkomst van nieuwe apparaten met een hoog verbruik zoals warmtepompen en elektrische auto’s.
Met de buitengewone schommelingen van de elektriciteitsprijzen als gevolg van de oorlog in Oekraïne, plus de wijziging van de berekening van de elektriciteitsfactuur op 1 januari 2023 in België, kan de consument het gevoel hebben dat hij de controle volledig kwijt is en niet meer kan inschatten wat zijn volgende factuur zal zijn.
CEMS als reddingsmiddel
Om deze problemen aan te pakken, ontwikkelde IoT Domotica Solutions het Customer Energy Management System (CEMS). Deze volgt en bewaakt het energieverbruik en interageert met aangesloten systemen zodat de klant zelf opgewekte energie zo efficiënt mogelijk kan verbruiken of opslaan. Omdat de werking gebaseerd is op de werkelijke energieprijzen, wordt het verbruik van het net tot een minimum beperkt, terwijl het comfortniveau hetzelfde blijft. Er worden grafieken gemaakt waarmee de energieparameters die in het energieprofiel van de klant zijn opgenomen, kunnen worden gecontroleerd.
Waarom KNX?
Als KNX-installateur en systeemintegrator begonnen we het CEMS te bouwen op basis van KNX in combinatie met IoT-technologie. KNX is de beste keuze omdat het een volwaardig gebouwautomatiseringssysteem is met een bewezen staat van dienst van meer dan drie decennia, en er zijn meer dan 8000 verschillende KNX producten om uit te kiezen door meer dan 500 fabrikanten wereldwijd, die naadloos met elkaar samenwerken.
Hoe het werkt
Het CEMS wordt gehost in de cloud en communiceert met een resource manager (RM) bij de klant. Het RM is een lokaal apparaat dat de real-time waarden verzamelt van de bewaakte parameters die worden verstrekt door de eindsystemen die er fysiek op zijn aangesloten. Deze eindsystemen zijn doorgaans warmtepompen (en andere HVAC-systemen zoals boilers), zonnepanelen, opladers voor elektrische auto’s, airconditioningsystemen, batterijen voor gebouwen, calorimeters, submeters, slimme elektriciteitsmeter, enz.
De communicatie tussen het CEMS en het RM verloopt via het internet en wordt beschermd via een VPN-tunnel (Virtual Private Network) door middel van sterke authenticatie en gegevensversleuteling.
De RM kan fungeren als een noodoplossing voor een lichtgewicht CEMS indien het internet onbereikbaar wordt. Het idee van deze gelaagde aanpak is gebaseerd op de nieuwe EN50491-12-2 verordening die werd gecreëerd en gelanceerd door KNX Association, onder leiding van zijn CFO en CTO Joost Demarest van KNX België.
Het CEMS verzamelt de waarden van de RM en vergelijkt ze met de minimum- en maximumparameters die in een energieprofiel zijn vastgelegd. Indien een grenswaarde dreigt te worden bereikt, zal het CEMS ingrijpen en een of meer eindsystemen in een andere bedrijfstoestand brengen, zodat de grenswaarde niet wordt overschreden. Het energieprofiel wordt in samenwerking met de klant opgesteld.
De input van de klant is essentieel om de interconnectiemogelijkheden van de eindsystemen met het RM te bepalen. Sommige warmtepompen beschikken bijvoorbeeld over smart grid of droge interfaces, terwijl andere systemen op een andere manier op het RM moeten worden aangesloten.
Besluit
In deze tijden van onzekerheid kunnen consumenten niet voorspellen hoe hoog hun volgende elektriciteitsrekening zal zijn en hebben zij beperkte controle over hun energieverbruik. Met een energiebeheersysteem voor de klant, zoals hierboven geschetst, kunnen zij echter de controle terugwinnen en de rekening zo laag mogelijk houden met behoud van het verwachte comfortniveau.
Het CEMS controleert in real time de apparaten die veel verbruiken en de zelf opgewekte elektriciteit. Het biedt de klant een grafische weergave van zijn energieverbruik en grijpt in op basis van de realtime elektriciteitskosten om ervoor te zorgen dat de in het energieprofiel van de klant vastgestelde limieten niet worden overschreden en pieken op het net worden vermeden.
Het gebruik van een CEMS met een uitgebreid automatiseringsplatform zoals KNX dat werkt met het IoT, betekent dat zelfs niet-KNX-apparaten kunnen worden geïntegreerd in een gemeenschappelijk (KNX) platform, wat zorgt voor een intelligent en toekomstbestendig systeem.
Kurt Vermeylen is oprichter en hoofd van IoT Domotica Solutions, een systeemintegratiebedrijf gespecialiseerd in KNX-installaties en KNX-training.
